Zdjęcia, które obaliły system

Tytuł wpisu to oczywiście żart, bo nie chodzi o obalanie systemu politycznego, lecz o powód dla którego po latach użytkowania sprzętu Canona, mając wiele spośród najlepszych obiektywów firmy i po napisaniu wydanej przez Foto-Kurier książki Canon EOS System, porzuciłem tenże system na rzecz Nikona. W każdym razie, rozumiejąc swoje ówczesne motywy, nikogo nie namawiałbym na taki krok. Zmiana systemu jest kosztowna i nigdy nie jest bezbolesna. Trzeba nauczyć się odmiennej logiki sterowania aparatem, odtworzyć linię obiektywów i akcesoriów.

Pamiętam dwa podstawowe czynniki, które popchnęły mnie w objęcia Nikona; obydwa były negatywne, czyli związane bardziej z niezadowoleniem z tego, jak cyfrowe lustrzanki Canona sprawowały się w zawodowej fotografii, niż z ewidentnej doskonałości rozwiązań alternatywnych. Po pierwsze reportaże i fotografia „eventowa” wymagały wtedy częstego użycia flesza, a Canon dawał bardzo duży rozrzut naświetlenia błyskiem, nie mówiąc już o bardzo niekonsekwentnym balansie bieli. Moim ostatnim Canonem był model EOS-1D MkII i do dziś pamiętam nieustanną walkę o dobre naświetlenie fleszem, powodującą konieczność sprawdzania co chwilę zdjęć na tylnym ekranie LCD; kilka klatek było OK, po czym nagle, bez powodu, aparat mocno prześwietlał. Kroplą, która przepełniła czarę goryczy, był jednak inny element systemu EOS: obiektywy superszerokokątne.

W 2005 roku robiłem zdjęcia luksusowych biur w centrum Warszawy używając głównie obiektywu do korekcji perspektywy TS-E 25 mm f/3,5L oraz zooma 16-35 mm f/2,8L USM; obydwa zaliczane były do najwyższej ligi profesjonalnej optyki Canona. Mimo że fotografowałem ze statywu, podnosiłem lustro przed każdym zdjęciem i przymykałem przysłonę do optymalnej wartości, jakość obrazu na brzegach była kiepska: brakowało absolutnej ostrości. Należy jeszcze pamiętać, że EOS-1D Mk II to aparat o matrycy niepełnoklatkowej, a zatem „nie widzi” samych brzegów obrazu rzucanego przez obiektyw. Strach pomyśleć, jak te zdjęcia wyglądałyby na matrycy pełnoklatkowej. Następnie przetestowałem pozostałe profesjonalne superszerokokątne obiektywy Canona, jakie posiadałem, lub do których miałem dostęp (14 mm f/2,8L USM, 24 mm f/1,4L USM, 17-40 mm f/4L USM) i doszedłem do wniosku, że żaden nie zapewnia na cyfrze tej samej jakości, jaką dawały na filmie. Wyszło na to, że rozwiązań optymalnych do wykonywanych przeze mnie zleceń muszę szukać poza systemem Canona.

Dokonałem ryzykownej wolty sprzętowej mimo, że Nikon nie produkował wtedy aparatu pełnoklatkowego. Dzisiaj powiedziałbym, że Canon dogonił, a czasem przegonił Nikona pod względem jakości optyki szerokokątnej (na przykład Nikon nie ma odpowiedzi na rewelacyjny obiektyw Canon EF 11-24 mm f/4L USM), ale Nikon przegonił Canona jeśli chodzi o korpusy zaawansowanych lustrzanek cyfrowych i matryce. No cóż, nie można mieć wszystkiego.